تاریخچه ساعت در ایران

از گذشته های دور مردم همیشه شیفته مشاهده گذشت زمان بودند، از زمان ماقبل تاریخ گرفته تا عصر تکنولوژی حال، دنیای ما تعداد زیادی دستگاه های مختلف اندازه گیری زمان را به خود دیده است.

ساعت‌های آفتابی و ساعت‌های آبی از مرسوم ترین روش های ردیابی زمان قبل از اختراع ساعت مکانیکی در اواخر سال ۱۲۰۰ میلادی بودند.

در سال ۱۹۰۰ میلادی فردی خوش ذوق و توانمند به نام عبدالله جواهری واردات ساعت های سوئیسی به ایران را آغاز کرد، این شخص بعد ها با هر دو پسر خود تجارت ساعت مچی را در ایران به شکل شگفت انگیزی گسترش دادند.

هر دو پسر او نیز در تجارت ساعت فعالیت می‌ کردند؛ یکی از آن ها به نمایندگی رولکس در ایران مشغول بود و دیگر پسر او به نام محمود، تجارت پدران خود را در سال ۱۹۴۷ بدست گرفت و اولین فروشگاه امگا را در تهران بنا نهاد.

تاریخچه پیدایش ساعت در ایران

ایرانیان از زمان های قدیم با واحد های زمانی آشنایی داشتند و شبانه روز را به واحد های زمانی تقسیم می کردند.

«پاس» یکی از واحدهای اصلی زمان سنجی شبانه روزی در گذشته بوده است.

برخی از شعار فردوسی که در آن این واژه به کار رفته اند نشان می دهند که احتمالا هر پاس شبانه روز با یک ساعت امروزی برابر بوده است.

تعداد و گونه های ساعت های ساخته شده و رایج در ایران که برخی از آن ها به طور اختصاصی نو آوری ایرانیان بودند بسیار فراوان است.

ساعت های خورشیدی، ساعت های شنی و آتشی، ساعت های آبی و مکانیکی، بسیاری از بناهای باستانی و به ویژه برج های یادمانی و… همه و همه نشان دهنده این موضوع هستند که ایرانیان با ساز و کار ساعت آشنایی داشته اند.

یکی از اولین دستگاه های زمان سنج «پنگان» نام داشت که در آبیاری از آن برای تقسیم زمان استفاده می شد.

از سال ۱۹۰۰ به بعد تعدادی از مارک های دیگر نظیر Tissot ، Oris ، Rado ، Sarcar ، Leonard یا Audemars Piguet یا ساعت ای پی به بازار ایران وارد شدند اما امگا، با موفقیت خود به سرعت تجارت اصلی خانواده ساعت های مچی در ایران شد.

عبدالله جواهری برای ساده کردن مساله جانشینی با وجود چهار فرزندش نام برند “محمود جواهری و پسران” را بنیان گذاری کرد.

در این مرحله، دو مغازه اصلی و حدود چهل خرده فروش و یک تعمیرگاه کل توزیع و خدمات پس از فروش را در کشور راه اندازی کرد. هنگامی که انقلاب در سال ۱۹۷۹ رخ داد، این شرکت مجبور شد تمام فعالیت های خود به جز خدمات پس از فروش را متوقف کند.

این رویه پیش گرفته شد تا زمانی که وضعیت کشور مساعد شد و مشاغل دوباره شروع به فعالیت کردند.

سال ۱۹۹۱ زمان اولین گسترش و توسعه این بیزنس بود که شامل تغییر نام هم می‌ شد، در روند این تغییر نام، شرکت دیده بان تهران متولد شد. همچنین سه مارک جدید به نمونه کارها اضافه شد: پیر بالمین، ریموند ویل و لونگزین.

همان طور که کشور در حال بهبود وضعیت خود پس از یک انقلاب و جنگ ایران و عراق بود تقاضا برای ساعت های گران قیمت در حدود سال ۱۹۹۷ بر روی ۷ ساعت ساخت عالی سوئیس زیاد افزایش یافت، این چشم انداز استراتژی بلند مدت شرکت دیده بان تهران را طراحی کرد.

در طول این هفت سال شرکت دیده بان تهران از مارک های زیر در ایران استقبال کرد:

از دو مغازه متعلق به شرکت دیده بان تهران، یکی در اوایل دهه هشتاد فروخته شد، با ادامه گسترش تعداد برند ها، یک شرکت خواهر، شرکت Sarman برای مراقبت از ریموند ویل، لونگینز و پیاژه ایجاد شد.

امروزه ما بر این باوریم که تاریخچه ساعت های رده بالای ساخت سوئیس در ایران هنوز در دست ساخت است و چه مشتری باشید و چه یک مشتاق ساعت، قطعاً بخشی از این تاریخچه هستید‌

انواع ساعت های ابتدایی

ساعت آبی

ساعت آبی توسط مصریان ابداع شد، در این ساعت، از جریان یک نواخت آب استفاده می کردند به این صورت که داخل ظرف مدرج سوراخ دار را با آب پر می کردند و آب قطره ‌قطره از سوراخ کوچک می چکید، و با توجه به مقدار آب خروجی، زمان و  ساعت را تا حدودی مشخص می کردند.

ساعت آفتابی

ساعت آفتابی وسیله ‌ای است که زمان را با استفاده از مکان خورشید در آسمان می ‌سنجید.

رایج ترین نوع ساعت آفتابی از میله‌ ای ساخته می شد که روی صفحه ای قرار داشت و ساعت‌ های شبانه‌ روز روی صفحه نشانه‌ گذاری می شد. زمانی که مکان خورشید در آسمان عوض می‌ شد، مکان سایه میله هم روی صفحه جا به ‌جا می‌ شد و ساعت را نشان می‌ داد.

ساعت شنی یا ماسه ای

ساعت شنی یا ماسه ای از دو حباب شیشه ای چسبیده به هم ساخته می شد که میان آن، سوراخ باریکی برای رد شدن شن یا ماسه قرار می دادند تا شن ها به تدریج از حباب بالا به حباب پایین جمع شوند، بعد ظرف را وارونه می کردند و همان عمل تکرار می شد، با معلوم شدن تعداد دفعات جابجا شده شن ها در حباب ها، حدود تقریبی زمان  و ساعت مشخص می شد.

ساعت شمعی

در این نوع ساعت، بدنه شمع درجه بندی می شد و با سوختن شمع و کوتاه شدن آن زمان را محاسبه می کردند.

 ساعت کوارتزی

در سال ۱۹۶۹ نخستین ساعت‌های کوارتزی طراحی و وارد بازار شدند، این ساعت تحول جدیدی در صنعت طراحی ساعت به شمار می ‌آمد.

ساعت‌های کوارتزی به یک منبع انرژی مثل باتری نیاز دارند اما ساعت‌های مکانیکی بدون باتری کار می ‌کنند.

ساعت‌های مکانیکی برای کار کردن نیاز به کوک شدن دارند، حتما ساعت‌های قدیمی که هر چند وقت یک بار باید کوک می ‌شدند را به یاد دارید.

تامین انرژی در ساعت‌ از اهمیت بالایی برخوردار است و بدون آن امکان کارکردن ساعت و نمایش دقیق زمان وجود نخواهد داشت.