معرفی انواع موتور ساعت مچی
موتور ساعت مچی در واقع قلب ساعت مچی می باشد و وجود آن از اهمیت بسیار بالایی در ساعت برخوردار است.
هنگام خرید ساعت مچی علاوه بر ویژگی های ظاهری آن باید به نوع موتور و نحوه کارکرد آن نیز توجه کرد.
در واقع مهمترین جزء ساعت مچی، موتور آن است زیرا همانند قلب و منبع انرژی ساعت عمل میکند.
موتور ساعت مچی نیروی لازم برای حرکت عقربه ها و دیگر امکانات ساعت مانند کورنوگراف و تقویم و… را تامین می کند.
موتور های ساعت مچی با توجه به نوع کارکرد شان به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند.
در این مقاله قصد داریم نوع عملکرد، معایب و مزایای هر کدام از موتور های ساعت را مورد بررسی قرار دهیم.
انواع موتور ساعت مچی
کمپانی های بزرگ ساعت سازی حداکثر تمرکز خود را روی ساخت و طراحی موتور ساعت قرار می دهند تا ساعتی با کیفیت و دقت بالا تولید کنند.
آن ها عقیده دارند تنها چیزی که ساعت های آن ها را از یک ساعت معمولی متمایز میکند، موتور ساعت مچی می باشد.
به طور کلی موتور ساعت مچی به ۲ نوع تقسیم میشود:
۱٫موتور مکانیکی
۲٫موتور کوارتز
موتور مکانیکی
ساعتهای مکانیکی عملکردی مشابه ساعت های کوارتز دارند اما با این تفاوت که ساعت های دارای موتور مکانیکی از باتری بی بهره اند و نیاز به کوک کردن دستی دارند تا کارکردی دقیق داشته باشند.
با پیچاندن اهرم کار کوک کردن ساعت انجام می شود، فنر متصل به اهرم فشرده میشود؛ فنر فشرده شده به مرور زمان از هم باز می شود و انرژی را به چرخ دنده ها انتقال می دهد.
بنابراین برخلاف موتور کوارتز که از باتری تغذیه می شود موتور مکانیکی از انرژی مکانیکی تامین شده شروع به کار می کند.
جالب است بدانید موتور های مکانیکی بسیار مشابه موتور های اتوماتیک هستند و برای تشخیص این دو از هم باید به وزن ساعت مچی توجه کرد.
موتور های مکانیکی به دلیل ساختار پیچیده چرخ دنده ها و فنرها نسبت به موتور های اتوماتیک وزن و قطر بیشتری دارند.
دسته بندی کلی این نوع موتور ها به صورت زیر می باشد:
موتور کوکی
موتور اتوماتیک
موتور کوکی
قدیمی ترین ساعت های مچی دارای این نوع موتور هستند.
این موتور ها معمولا به عنوان موتور های کوکی یا دستی نیز شناخته می شوند چون نیاز است این ساعت ها هر چند وقت یکبار( که بستگی به فنر و نوع موتور دارد) با دست کوک شوند.
با چرخاندن دسته کوک ساعت، انرژی لازم برای فنر اصلی فراهم می شود این فنر با انتقال انرژی از طریق چند فنر و چرخ دهنده ها نیروی لازم جهت عملکرد عقربه ها و امکانات ساعت را فراهم میکنند.
موتور اتوماتیک
موتور مکانیکی با عنوان موتور خود کوک نیز شناخته می شود زیرا انرژی مورد نیاز خور را از حرکات طبیعی مچ دست (انرژی جنبشی) تامین می کند.
در موتور اتوماتیک وزنه ای فلزی (روتور) قرار دارد که به راحتی با هر حرکت دست می چرخد و انرژی جنبشی را به منبع اصلی انتقال می دهد، در نتیجه فنر اصلی به طور اتوماتیک کوک می شود.
این نوع ساعت ها به شدت نسبت به ضربه حساس هستند و نیازمند مراقبت زیاد هستند.
مزایا و معایب موتور های مکانیکی ساعت مچی
همانطور که گفته شد این نوع ساعت مچی نیز دارای مزایا و معایبی است که افراد با توجه به سلیقه و علاقه ی خود می توانند به خرید یا عدم خرید ساعت با موتور مکانیکی بپردازند.
در ادامه به صورت خلاصه به برخی از این موارد اشاره می کنیم:
مزایا موتور های مکانیکی ساعت مچی
- عدم نیاز به باتری و تعویض آن
- طراحی زیبای ساعت های مکانیکی
- حرکت نرم عقربه ها
- صدای بسیار کم
معایب موتور مکانیکی ساعت مچی
- قیمت بالا
- حساس به گرد و خاک و میدان های مغناطیسی
- نیاز به کوک کردن مداوم
- دقت کمتر نسبت به ساعت کوارتز در حد چند ثانیه
موتور کوارتز
کسب اطلاعات از نحوه کارکرد این موتور کمک زیادی برای خرید یک ساعت اصل و با کیفیت میکند.
ساعتهای کوارتز اصل توسط باتری تامین می شوند و جریان الکتریسیته عامل کارکرد آن به شمار می رود؛ به این صورت که ابتدا باتری به قطعه ای کوچک به نام کریستال کوارتز جریان الکتریکی را وارد میکند و در ادامه این کریستال با انرژی دریافت کرده شروع به ارتعاش میکند.
این بلور در هر ثانیه ۳۲۷۶۸ بار ارتعاش می کند و سیگنالی دقیق تولید می کند.
این نوسانات توسط مدار بررسی می شود و یک پالس واحد را در هر ثانیه تولید می کند، این پالس باعث به حرکت در آمدن عقربه ثانیه شمار شده و به این ترتیب ساعت کوارتز شما عمل میکند.
دسته بندی کلی این نوع موتور ها به صورت زیر می باشند:
موتور کوارتز ساده
باتری به عنوان منبع تغذیه انرژی، جریان الکتریسیته را وارد یک کریستال کوارتز می کند و باعث ارتعاش در سنگ کوارتز می شود که این ارتعاشات موتور می شود و عقربه ها را به حرکت می اندازند باتری استفاده شده در این موتور باید به صورت مداوم و دوره ای تعویض شود.
موتور کوارتز نوری
موتور کوارتز از جالب ترین انواع موتور ساعت مچی، موتور نوری (سولار) یا اکودرایو است که مجهز به باتری با قابلیت شارژ با نور خورشید (طبیعی) یا نور مصنوعی است.
این نوع موتور انرژی نوری را از منبع نور گرفته به انرژی الکتریکی تبدیل و استفاده می کند.
برای اولین بار شرکت ژاپنی سیتیزن این قابلیت را در ساعت های خود بکار برد، باتری این نوع موتور بسته به مکانیسم کارکرد ۱۰ تا ۲۰ سال عمر مفید دارد.
موتور کوارتز جنبشی (کنتیک)
این نوآوری مخصوص شرکت سیکو ژاپن است، در این نوع موتور حرکات طبیعی مچ دست سبب شارژ شدن یک خازن می شود.
این خازن انرژی مورد نیاز ساعت برای حرکت درآوردن عقربه ها از آن تامین می شود با هر بار شارژ شدن کامل خازن ساعت می تواند تا یک هفته به کار خود ادامه دهد.
مزایای موتور کوارتز
همانطور که ذکر شد، یکی از محبوب ترین ساعت های مچی، ساعت هایی با موتور کوارتز هستند.
علت این موضوع نیز به ساختار این نوع ساعت باز می گردد، شاید مهمترین این دلایل، مقرون به صرفه بودن ساعت کوارتز در مقایسه با دیگر انواع موتور ساعت مچی است.
این مقرون به صرفه بودن هم به دلیل قیمت مناسب و هم به دلیل ماندگاری بالا، مورد توجه خریداران ساعت قرار می گیرد.
برخی از مزایای این ساعت ها عبارتند از:
- هزینه خرید و نگهداری پایین
- طول عمر بالا
- دقیق و بدون خطا
در کنار مزایای گفته شده، بعضی از معایب ساعت کوارتز نیز باعث شده این ساعت در موارد انتخابی برخی افراد قرار نگیرد، برای مثال میزان سر و صدای ساعت مچی کوارتز نسبت به دیگر ساعت ها بیشتر است، علاوه بر عقربه های ساعت کوارتز به صورت پله ای حرکت می کنند، این در حالی است که در ساعت مچی مکانیکی و اتوماتیک، حرکت عقربه ها به صورت پیوسته است.نیاز به باتری دارند که این موضوع برای برخی افراد خیلی خوشایند نیست.
از دیگر معایب تمام شدن انرژی موجود در باتری است که بسیاری از افراد به هیچ وجه با آن کنار نمی آیند و به همین علت ترجیح می دهند خرید ساعت مچی کوارتز را از لیست انتخاب های خود خط بزنند.